Als werkgever moet u voor een veilige werkomgeving zorgen. Dat betekent onder andere dat u zorg draagt voor een veilige, goede en goed onderhouden werkplek.

De verplichte risico-inventarisatie en evaluatie is een goed hulpmiddel bij het in kaart brengen van de specifieke risico's die uw werknemers in uw bedrijf kunnen lopen. Maar dat is volgens de rechtspraak niet genoeg! Daar worden andere eisen gesteld.

Let op! Het bijhouden van een verplichte risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) betekent niet dat u gevrijwaard bent voor aansprakelijkheid voor schade van werknemers.

Als uw werknemer of diens verzekeraar u aansprakelijk stelt voor de schade opgelopen tijdens het werk, dan beoordeelt de rechter onder andere of de werkgever aan zijn zorgplicht heeft voldaan. De rechter beoordeelt of:

• de schade is ontstaan in de uitoefening van de werkzaamheden; dit wordt ruim opgevat. De rechter heeft aansprakelijkheid vastgesteld als schade ontstaat in een sfeer die voldoende verband houdt met de werkzaamheden, denk aan een bedrijfsuitje, een verblijf in een hotel.
• de schade verband houdt met de bijzondere gevaren die aan de werkzaamheden zijn verbonden; dit wordt ook ruim opgevat. 'Gewone' huis-, tuin- en keukenongevallen horen daar in de regel niet bij, maar wel bijvoorbeeld als er geen deugdelijke trap aanwezig is voor het pakken van hooggelegen spullen.
• de schade is ontstaan door opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer; in dat geval is de werkgever niet aansprakelijk.
• de werkgever voldoende maatregelen heeft getroffen om de verwezenlijking van het risico op schade te voorkomen, bijvoorbeeld valhelmen of beschermende kleding ter beschikking stellen.
• de werkgever voldoende instructies en/of aanwijzingen heeft gegeven om schade te voorkomen en kan aantonen dat hij toezicht heeft gehouden op de naleving daarvan.
• voor schade als gevolg van deelname aan het verkeer – in de uitoefening van de werkzaamheden – door de werkgever een verzekering is afgesloten of een vergoeding voor een verzekering is verstrekt.

Zorgplicht afsluiten verzekering

Over de zorgplicht met betrekking tot het afsluiten van verzekeringen heeft de Hoge Raad onlangs duidelijke richtlijnen gegeven.

Wanneer is het verstandig een verzekering voor schade door verkeersdeelname van uw werknemers af te sluiten? Volgens de Hoge Raad heeft de werkgever een verzekeringsplicht ter voorkoming van schade wanneer de werknemers in de uitoefening van hun werkzaamheden deelnemen aan het wegverkeer en:

a. als bestuurder van een motorvoertuig
b. als fietser of voetganger betrokken kunnen raken bij een ongeval waarbij een of meer voertuigen zijn betrokken
c. als fietser schade kunnen lijden als gevolg van een eenzijdig fietsongeval

De verzekeringsplicht geldt niet voor normaal woon-werkverkeer. En ook niet voor de werknemer die zich voor zijn werk als voetganger op de openbare weg bevindt en als gevolg van een eenzijdig ongeval schade zou kunnen lijden.

Tip: Doe de check of er risico voor het oplopen van schade bestaat. Denk aan de volgende vragen: welke risico’s op schade voor uw werknemers er bestaan in uw bedrijf? Welke maatregelen u heeft genomen? Welke aanwijzingen dan wel instructies u hebt gegeven? Wanneer u voor het laatst gecheckt hebt of de maatregelen en instructies goed worden uitgevoerd? Welke verzekeringen heeft u nodig?